8 januari 2020
Als ik de afgelopen tijd terug denk aan de jaaroverzichten en diverse lijstjes van 2019 blijf ik vaak met verwarring achter. En iedere keer is dit terug te voeren op de nominatie van het Nederlandse handbaldamesteam voor sportploeg van het jaar 2019. En iedere keer voel ik me boos worden daarover. En niet omdat ze het niet verdienen. Maar omdat ze het al veel eerder hadden verdiend.
In mijn coachpraktijk ontmoet ik regelmatig kinderen en jongeren die onzeker zijn en/of faalangst hebben. Vaak begint dit met een kleine tegenvaller, zoals een lager cijfer dan verwacht of een oefening die ze niet (snel) goed onder de knie krijgen. Ze hebben dan veel geoefend en hard geleerd om een toets te kunnen maken of een bepaalde prestatie te kunnen neerzetten. En vaak gaat dit goed, maar niet altijd. Om te voorkomen dat kinderen, na tegenvallende cijfers, prestaties of opmerkingen van volwassenen, onzeker worden en het opgeven, is het van belang om het (groei)proces te blijven stimuleren. Laat ze merken dat je als ouder en leerkracht ziet dat iemand zijn best doet, doorzettingsvermogen toont en iedere keer een klein stapje verder komt. Het gaat om het proces; en niet alleen om het eindresultaat.
Terug naar de handbaldames. Iedereen die de afgelopen jaren aandacht heeft gehad voor de Nederlandse handbaldames heeft hun groeiproces gezien. Hun geweldige prestatie was niet alleen het gevolg van een goed WK-toernooi. Daar gingen weken, maanden en jaren van hard werken aan vooraf; fysiek en mentaal. Waarom werden ze dan pas genomineerd als sportploeg van het jaar na de gouden medaille? Waarom werden de reglementen uitgebreid van 1 naar 16 december, 1 dag na het behalen van de titel? Waarom niet 13 december, na het behalen van de WK-finale? Waarom waren ze al niet genomineerd na/naar aanleiding van het EK in februari? Tenslotte: “Het Nederlands Damesteam toonde tijdens dit EK wederom aan dat het nog steeds tot de wereldtop behoort. Geen enkel ander land slaagde er in bij de laatste vijf titeltoernooien (WK 2015, Olympische Spelen 2016, EK 2016, WK 2017 en EK 2018) steeds de halve finale te halen” (Bron: Nederlands Handbal Verbond). De organisatie had toch genoeg redenen kunnen vinden/zien om dit team al eerder op de nominatielijst te zetten? Wat leren we kinderen met deze nominatie? Dat je eerst een gouden medaille moet halen op een WK? Lijkt me niet de bedoeling, toch? Inzet, doorzettingsvermogen, elkaar helpen en motiveren, dat zijn toch de dingen die we waarderen bij mensen en die we willen terugzien bij onze kinderen?
Daarom: geef kinderen, jongeren én volwassenen waardering voor hun inzet en hun (continue) leerproces. Zorg dat ze willen blijven groeien; dat ze nieuwsgierig blijven naar een volgende stap. En reken ze dus niet af op een cijfer of een medaille. Als iemand hard heeft gewerkt, is er altijd iets geleerd. Daar oog voor hebben, zorgt voor positief-ingestelde mensen die leren dat ze ergens voor moeten werken, die met teleurstelling kunnen omgaan, die zoeken naar andere/creatieve oplossingen als ze ‘een probleem’ ervaren, zich daarvoor weer willen inzetten en willen leren, die nieuwe stappen durven te zetten en daardoor blijven groeien als mens.
Dat wens ik voor 2020!